Eski Mısır’da Tekneler

Eski Mısır’da Saltanat Kayıkları ve Mavnalar

Nil Nehri, Eski Mısırlılar için sadece yiyecek vermekten ziyade ana yol görevi de görürdü. Köprü yapmak için çok geniş olduğundan, birçok feribot insanları bir yakadan diğer yakaya taşırdı. Rüzgar çoğunlukla kuzeyden eser, nehir yukarı doğru yelken çekerler ve kıvrımlı Nil Nehri üzerinde yolculuk nispeten daha kolay olurdu. Tekneler, rüzgar ters yönden estiğinde ya da esmediğinde büyük mürettebat taşırlardı. Gemi ve bot tasvirlerinde gösterilen taşımacılıklarda, bir pilot suyun derinliğini ölçmek için pruvada durur ve uzun bir direk kullanır ve dümendekine emirlerini bağırarak söylerdi. Tonlarca ağırlıktaki kayalar ve dikilitaşlar, Yukarı Mısır’daki madenlerden piramit ve tapınak şantiyelerine taşınırlardı.

Cenaze Kayıkları 

Eski Mısır’da cenaze kayıkları, mumyaları son dinlenme yerine taşırlardı. Ölü defnedildiyse de, ebedi yolculuğunda ölünün ruhunu alırlardı.

19.yy’da basılan bir baskıda Eski Mısır cenaze törenindeki kayık kaplamasında görülüyor ki diğer bot üzerindeki rahibelerin ağıtlar yakan elleri ve bağırışları gösterilmiştir. Eski Sümer, Babil ve Mısır tekneleri ağaçtan yapılmazdı. Bu zamanda tekneler sıkıca paketlenmiş sazlık demetlerinden yapılırdı. Mezopotamya bölgesinde, bir uzun tatlı su sazlığı da denilen berdi kullanılırdı. Bu aynı zamanda Mısır’ın papirüs yapım malzemesi de olmuştur. Sazlık demetleri birbirine sıkıca bağlanır, uçlarına doğru daraltılmıştır. Halatlarla bağlanarak da suyun sızdırılmazlığı minimuma indirilmiştir. Demetler, uçlarıyla birlikte sallandırılır ve papirüs gemisi için geleneksel kıvrımlı şekle sokulurdu. Bambu ve kamışı, birçok kabartmalarda görüldüğü gibi kare kabin yapımında kullanılan geleneksel malzeme olmuştur.

Bu Ament’in gizli nehri veya yolu, Yeraltı Dünyası’daki mezar yoludur. Bu cenaze gemisindeki ölen Firavunun cesedi, Ament nehrinden aşağıya doğrun seyahat eder. Firavun, İsis ve Shemsu kelimeleriyle yolunu yapmaktadır. Böylelikle bu tekneler kutsal zaman periyotlarını temsil etmektedir.

Güneş Teknesi

Güneş teknesi ya da güneş botu olarak da bilinen bu tekne mitolojik olarak bir teknede güneşin gezindiğinin temsil edilmesidir. Çoğu erken dönem Mısır tanrıçaları ve güneş tanrıları Ra ve Horus gibi, bazı zamanlarda güneş teknesine binmiş olarak resmedilmişlerdir. Mısır mitlerinde yaşamdan sonra Ra, her gece batıdaki bir yeraltı kanalından yükselir ve ertesi sabah da doğudan tekrar doğardı.

Khufu’nun Teknesi

Kral Khufu’nun güneş diski halen daha Mısır’da müzede durmaktadır. Kral Khufu, Keops Piramidi’ni inşa ettirmiştir. Khufu’nun teknesi, Eski Mısır’dan günümüze ulaşan orijinal boyutta tek teknedir. MÖ 2500 yılında Büyük Giza Piramidi’nin ayağındaki Giza piramit kompleksindeki bir çukur içinde durmaktadır. Bu tekne, Eski Krallık zamanı IV. Hanedanlık’ın ikinci firavunu Kral Khufu (Cheops) tarafından yaptırılmıştır. Bu tekne antik zamanlardan bugüne gelmiş en eski, en geniş, en iyi korunmuş gemilerden biridir. 43.6 metre uzunlukta ve 5,9 metre genişliktedir.

Bu nedenle dünyanın en eski ve en sağlam gemisi olarak tespit edilmiştir. Bugün dahi suya koysanız gidebilecek kapasitededir. Ayrıca bu gemi, ağaç oymacılığında bir başyapıttır. Ancak bu gemide, yelkenliler için dizayn edilmemiştir.

Bu gemiyi 1954 yılında Kemal el-Mallak tarafından keşfedilmiştir. Bozulmamış halde, Giza kayalarının dışına oyulmuş bir çukurda bulunmuştur. Lübnan sedir kalaslarıyla ilk yapı tekniği kullanılarak yapılmıştır. Tekne birkaç kalastan oluşan yassı bir tabanla inşa edilmiştir. 1224 parçadan oluşmaktadır. Piramidin yakınındaki çukurda sökülmüştür. Sonra tekne Mısır Antikalar Birimi Şefi tarafından özenle tekrar birleştirildi.

Geminin tarihi ve işlevi tam olarak bilinmemektedir. Güneş teknesi tipindedir. Bir ritüele göre, dirilen tanrı Ra’yı göklerde taşımak için yapılmıştı. Suda kullanılan bazı işaretler de taşımaktadır. Ayrıca bu geminin, Giza Kralı’nın mumyalanmış bedenini taşımak için bir gemi mezar olduğu da düşünülmektedir. Khufu’nun kutsal yerleri seyretmek için bir çeşit “hac gemisi”dir. Sonra da yaşamdan sonra kullanılmak için toprağa gömülmüştür. Keops Gemisi 1982 yılından beri Giza piramit kompleksinde halka açık sergilenmektedir.

Cleopatra’nın Teknesi

Her tür tekne, Eski Mısır’da Nil Nehri’nde çoklukla kullanılırdı. En ünlü Mısır teknesi Cleopatra tarafından kullanılmıştır. Mark Anthony’yi ayartmak için lüks bir tasarımla gelmiştir. Firavun Ankhenaton, Mısır dininde devrim yarattığı zaman, tanrıya olan saygısından dolayı bu tekneye Görkemli Aton adını vermiştir. Tutankhamun’un mezarındaki eşyalar arasında bir kraliyet teknesinin minyatürü de çıkmıştır.