FİRAVUN USERKAF

• Adı: Userkaf
• Periyot: Eski Krallık
• Hanedanlık: 5. Hanedanlık
• Selefi: Shepseskaf
• Halefi: Oğlu Sahure
• Saltanatı: MÖ 2494 – 2487
• Babası: Bir Başrahip olduğu sanılıyor.
• Annesi: Djedefre’nin kızı Neferhetep
• Hanımları: Khentkawes (Menkaure’nin kızı ve Shepseskaf’ın üvey kardeşi)
• Çocukları: Sahure ve Neferirkare
• Ölüm Yılı: MÖ 2487
• Defin Yeri: Userkaf Piramidi

Userkaf muhtemelen Memfisli bir başrahip ile Djedefre’nin kızı Neferhetep’in oğludur. Tahta geçince de Shepseskaf’ın kızı Khentkawes ile evlenmiştir. Halefleri olarak da Sahure ve Neferirkare’den birisidir.

İlginç bir not olarak da kral ünvanı olarak “ Sa Re” yani “Re’nin Oğlu” nu kullanan ilk firavundur.

Manetho, Userkaf’ın 28 yıl saltanat sürdüğünü söylese de Turin kanunları ve diğer papirüsler maksimum 6 yıl saltanatı olduğunu söyler. Turin kral listesi 7 yıl saltanat sürdüğünü belirtir ve bu Palermo Taşı ile de onaylanmıştır. Saltanatı esnasında inanç ve ibadetleri büyüyerek devam etmiş ve 70 yabancı uyruklu kadın Mısır’a gelmiştir. Userkaf’ın politik olayları hakkında ise çok az bilgimiz vardır.

Userkaf, 4. Hanedanlık’ın piramitlerinin yapımına devam etmiş ve tapınakları Sakkara’ya geri taşımıştır. Kalitesiz ve küçük ama harika bir piramit yaptırmıştır. Burayı bir şapel ya da ölüm tapınağı olarak kullanmıştır. “Katkısız Piramit” olarak isimlendirilmiştir. Giza’daki piramitlerle tabii ki aynı kalitede değildir.

Piramitteki tapınakta; siyah bazalt bir kat, beyaz limon taşı duvarlarla kaplanmıştır. Detaylı kitabeler ve oymalar mevcuttur. Güney avlusunda altı heykel yeri bulunmuş fakat heykellere ait hiçbir kalıntı bulunamamıştır. Avlunun arkasında bu heykellerin temelleri görülmektedir. Güneyi, iki küçük yan piramitle çevrilidir.

Piramit sanatsal açıdan oldukça detaylıdır. Eski Krallık döneminin en iyi sanatsal eserlerini Userkaf’ın tapınaklarında ve kitabelerinde görebiliriz. Oymacılık ve heykel yapımı 5. Hanedanlık’ta doruğa ulaşmıştır. Genel olarak da sonraki hanedanlıklarda bu durum çöküşe geçmiştir.

Userkaf’ın en iyi bilinen ölüm tapınağı; Sahure Piramidi’nden 400 metre uzakta Sakkara’nın kuzeyinde Abusir’de yaptırdığı Güneş Tapınağı’dır. Bu tapınak farklı yapıdadır. İçine Güneş sembolü bulunan bir obelisk yapılmıştır. Şimdilerde bu harap olmuş haldedir. Tapınağın avlusunda kare granit sütunlar ve güzel kabartmalar kullanılmıştır. Ölüm kültü çok güçlüydü fakat 5. Hanedanlık’ın sonunda bu kült yavaş yavaş ölmüştür.

Güneş Tapınağı 1950’li yıllarda kazılmış fakat içerisi oldukça mahvolmuş durumdadır. Eski Mısır’daki çoğu tapınak ilerleyen yüzyıllarda taş ocağı olarak kullanılmıştır. Bakıldığında ilerleyen hanedanlıklarda bu tapınağa diğer firavunların da ekler yaptığı görülmüştür. Niuserre, iç tarafına limon taşından duvarlar ve odalar eklemiştir.