NEKHEBET

Çocuk ve Anneleri Koruyan Tanrıça

Nekhebet (Nekhbet, Nechbet) Yukarı Mısır’In koruyucusuydu ve firavun Nebty ile birlikte “İki Hanım”dan birisiydi. Yukarı Mısır’da Hedjet “Beyaz Taç” olarak bilinirdi. Yukarı Mısır’ı temsil eden bir hanedan mensubu olarak da görülmüştür. Kraliyet çocuklarının koruyucusu ve sonraki dönemlerde de genç çocukların ve annelerin tamamını koruyucusu olmuştur.

Nekhebet’in Hanedanlık öncesi Mısır’da popüler olduğuna dair kanıtlar vardır fakat özellikle Nekheb kasabasıyla ilişkilendirilmiştir. Ancak Erken Hanedanlık Periyodu’nda Nekheb ve Nekhen (Horus’un kült merkezi) birleştirilmiş, Nekhebet ve Wadjet firavun Nebty adını oluşturmak için kombine edilmiş ve Yukarı Mısır için tam anlamıyla buralar Nekhebet için kurulmuştur.

V.Hanedanlık Piramit Yazıtları’na göre, Nekhbet yaratıcı bir tanrıça olarak kabul görmüş ve “Babaların Babası, Ananların Anası, başlangıçtan beri var olan, Dünyanın Yaratıcısı” sıfatlarını almıştır. Kral Nemes’in tacının üstünde resmedilmiştir. IV. Hanedanlık zamanında da kral karısının başlığında da yılan veya akbaba şekliyle vardı.

Nekhebet “pr wr” (Büyük Evin Hanımı-Yukarı Mısır’daki “devlet” tapınağı) olarak bilinir. XVIII. Hanedanlık zamanında Nekhebet ve Wadjet, kraliyet ailesinin bütün kadınlarına koruma sağlamıştı. Bu da taçlarına ikili kraliyet yılanları yaptırarak belli edilmiştir.

Heqet ve Taweret‘in aksine, başlarda sadece kraliyet annelerini ve çocuklarını korumak için düşünülüyordu. Zaman zaman firavunun kutsal annesi ya da sütannesi şeklinde de tasvir edilirdi. Sıklıkla da kralın etrafında dönen akbaba şeklinde de tasvirleri vardı. Yeni Krallık zamanında Nekhebet’in koruyuculuğunun, kraliyet ailesinden halka kadar genişletildiğini görüyoruz.

Nekhebet’in Hapi‘nin karısı olduğu da düşünüldü ama sonradan Horus‘la birleşti. Sıklıkla kızıl akbaba şeklini aldı ve doğumlarla ilişkilendirildi. Tanrıça Mut ile de yakın ilişki içindeydi. Ayrıca inek tanrıça Hathor ile de ilişkisi vardı ve bu yüzden “Nekhb’in Büyük Beyaz İneği” sıfatı verildi.

Ancak diğer Mısır tanrıları gibi, Nekhebet’in de karanlık tarafı vardı. “Re’nin Gözü” ile ilişkilendirilmişti. Düşmanlarına karşı firavunu koruyan ve sıklıkla firavunun üzerinde gezer şekilde tasvir edilmiştir. Palermo Taşı‘nda Thutmosis IV bunu şöyle doğrular: “Nekhebet ve Beyaz Nekheb. Majestelerinin süsleriyle süslemiş, iki eli arkasında, Mısır düşmanlarına karşı Dokuz Yay ile bağlanmıştı.” Diğer tanrılarla ilişkilerinde bu savaşın payı vardı. Örneğin Seth ve Horus arasındaki ve Nekhbet ve Wadjet arasındaki çatışma mitlerindekiler gibi. Ra’nın Gözü ile olan bu birleşmesi Ona güçlü bir güneş bağlantısı sağlamış, fakat gene de “Horus‘un kuvvetli gözü” olarak tanımlanmış ve “Cennetlerin hanımefendisi” ismini almıştı.

Genellikle Nekhebet, Yukarı Mısır tacını giyen ya da akbaba taçlı bir kadın olarak tasvir edilmişti. Bazen de akbaba başlı bir kadın olarak veya başında Beyaz Taç’ta yılan veya akbaba olarak da tasvir edilmiştir. Akbaba şeklindeyken, koruma modundayken sık sık kanatlarını yayar şekildedir. Wadjet ile de insan formunda sıklıkla görülür ve Wadjet sadece tacından ayırt edilebilirdi. Kısmen de firavun onu emerken tasvir edilmiştir.

Nekhb’te onuruna bir tapınak yapılmıştı. Bir doğumevi, bir dizi küçük tapınak, kutsal bir göl ve mezarlıklardan oluşmuştur. Erken Dönem zamanı yapıldığı sanılmaktadır. Fakat büyük yapıları XVII. Hanedanlık zamanında yapıldığı, küçük yapıların da XIX ve XXX. Hanedanlık zamanından yapıldığı düşünülmektedir.