WEPWAWET

Wepwawet (Upuaut, Wep-Wawet, Ophois) Yukarı Mısır merkezli eski bir köpek tanrısıydı. Abidos’ta tapınılan tanrıların en eskilerinden biriydi. Eski Krallık zamanında Mısır’da baştan sona her yerde çok popülerdi. Osiris gibi büyüdü fakat Anubis ondan cenaze işlemlerini aldı. Tamamen yok olmadı. Yukarı Mısır’la ilişkilendirildi. Bir çok ritüel esnasında kraldan önce onun onuruna işlemler yapıldı. Yeni Krallık zamanında Osiris ile aynı gizemlere sahip oldu.

İsminin anlamı “yollar açan” dır. Bu yollar yeraltına açılan yolları kastetmektedir. Firavunun gücüyle eşleştirilmiş ve yaşamı boyunca da bu yollardan birini tercih etmiştir. Ölüler Kitabı’nda ve “Hangi Yeraltı” kitabında yeraltına giden ölülere öncülük eder ve bu tehlikeli yolculukta onları korurdu. Ordu için bir izci olarak düşünülmüş ve bu yüzden ona “yol açan” denmişti.

Bazı geleneklere göre “ağız açma” törenini planlayan Anubis veya Ptah değil, Wepwawet’ti. Yaşamdan sonraki bütün bölümlerin keyifli olmasını sağlamıştı. Avlandığı zaman krala eşlik etmiş ve “tanrılardan daha güçlü keskin bir oku olan” sıfatı verilmiştir.

Yakın zamanlarda onun ismi (Upuaut) Büyük Piramit’teki “hava şaftlarını” araştırmak için kullanılan minik robota verilmiştir.

Wepwawet Yukarı ve Aşağı Mısır’ın birleşmesinin sembolize eder. Kraliyet alayı onu Apis Boğası ile eşleştirmiştir. Bir yazıtta onun doğum yeri Buto’da tanrıça Wadjet Tapınağı olabileceği iddia ediliyor. Diğer kanıtlardan da anlaşılacağı üzere bunun politik bir hareket olduğu görünüyor. Genellikle bir köpek kafası veya köpek başlı adam olarak tasvir edilmiştir. Bazı bilim adamlarına göre kurt olduğu da sanılmaktadır. Anubis’in aksine Wepwawet beyaz veya gri kafa ile tasvir edilir. Yunanlılar onun onuruna Yukarı Mısır’ın onüçüncü bölgesine Lycopolis (kurt şehri) adı vermişlerdir. Bazı bilginler ise onun çakal olduğunu düşünürler. Orijinalde o bir kurttur ve Anubis ile birleşmiş ve sonunda çakal başlı tanrı olmuştur. Genellikle kral kobrası ile birlikte tasvir edilmiştir. En iyi örneğini Hanedanlık Öncesi Narmer topuzunda görülebilir.

Diğer tanrılarla ilişkileri ve birleşmesinden karışıklıklar oldu ve Mısır tarihi boyunca roller değişti. Yakın olarak Anubis ile ilişkiliydi ve sonraları Shu ile de ilişkilendirildi. Birisi Dokuzlu Tanrı Grubu üyesiyken diğeri Sekizli Tanrı Grubu üyesiydi. Bu iki teoloji birleşti ve Anubis, Osiris ile fikir değişikliğine gitti. Sonuçta Osiris, Anubis’in babası oldu. Wepwawet bazı zamanlarda ise “İsis’in oğlu” olarak bilindi. Heliopolitan geleneklerine göre Shu’nun büyük kızı ve Anubis’in üvey annesi oldu.