HATSHEPSUT
(Der-il Bahari) TAPINAĞI
Hatshepsut Tapınağı
Deril El-Bahari Tapınağı, dizayn ve dekorasyonu yüzünden Mısır’daki çok karakteristik tapınaklardan birisidir. Yeni Krallık zamanındaki tapınaklar gibi kireçtaşından yapılmış ve kumtaşı kullanılmamıştır. Senimut’un düşüncesine göre, tapınağı bir mimar inşa etmiştir. Tapınak, 18. Hanedanlık’tan Kraliçe Hatshepsut anısına yaptırılmıştır. Ölüm tapınağı hazırlanmış ve kahramanlıkları burada yad edilmiştir.
MS 7.yy’da, bu alanda bir Kıpti manastırından sonra burası “Kuzey manastırı” olarak bilinirdi. Şimdi ise Deril El-Bahri olarak biliyoruz. Arapça anlamı “Kuzey Manastır Tapınağı” dır ? Teoriye göre tapınak ilk Hristiyan periyodu zamanında, Kıpti manastırı olarak kullanıldığıdır.
Hatshepsut ve Thutmose III
Bu tek tapınak Hatshepsut’un orijinal fikirlerini, kuzeni Thutmose III ile arasındaki çekişmeleri, heykellerinin yok edilmesini vs anlatır. Ayrıca Thutmose III taraftarlarının çok zarar gördüklerini de bu tapınaktaki kabartmalardan görebiliyoruz.
Tapınak üç heybetli terastan oluşmaktadır. Güneyde birinci sütun dizisinin sonunda, bazı sahneler vardır. Burada Hatshepsut’un iki obeliskinin taşınmasını anlatan ünlü sahnedir.
Kutsal inek rölyefi
Sütun dizisinin kuzeyindeki bir sahne de Kraliçe Hatshepsut, dört danayı Tanrı Amon-Ra’ya sunduğunu anlatan bir sahne vardır.
2. terasa bir rampa ile ulaşılır. Aslında merdiven olması gerekirdi. 2. sütun dizisinin güneyinde ünlü Punt rölyefi yapılmıştı. Punt gezisi (şimdiki Somali), şimdiye kadar Eski Mısır’daki kaydedilip keşfedilmiş bir ticari seferin ilk resimli belgesi olmuştur. Detaylar en iyi şekilde resmedilmiş olan bu deniz ticaretinde Kraliçe Hatshepsut, Kızıldeniz üzerinden Punt’a malları göndermiştir. Saltanatının 9. yılından önce bu olay olmuştur. (MÖ 1482) Bu ünlü ticareti, yöneticisi Pa-nahsy yapmıştır ve son üç yıl Hatshepsut’un baş memuru olmuştur. Pa-nahsy’nin amacı Mısır’daki mallarla, Punt’taki malları takas etmekti. Oradan özellikle altın, tütsü ve tropikal ağaçlar almaktı.
İkinci teras
Güneyde Tanrıça Hathor’un türbesi vardır. Avlu, bu şapele gider ve burada bir kadın yüzü ve inek kulakları gözükür. Sistrum adında bir müzik aleti taşımaktadır. Duvarlarda da Hathor inek olarak resmedilmiştir. Tapınağın bu bölümünde, Kral Thutmose III Kraliçe’nin isimlerini sildirmiştir.
2. sütun dizisinin kuzeyinde, Hatshepsut’un ilahi doğumunu resmeden bir sahne bulunmaktadır. Kraliçe Hatshepsut, Amon-Ra’nın kızı olduğunu belirtmiş ve bunu da herkese kabul ettirmiştir.
Sütun dizisinin daha kuzeyinde Anubis şapeli vardır. Anubis bilindiği üzere, mumyalama tanrısı ve mezarlıkların koruyucusudur.
Anubis Şapeli
3. terasa da bir rampayla çıkılır. İki sıra sütun içerir. Öndekilerden biri Osirid (bir mumya formu) formundandır. Ancak Thutmose III buna da zarar vermiştir. Dikilen bu sütunlar Thutmose III tarafından yok edilmiştir.
Sütun dizisi, tapınağın kutsal bölgesine götürür. Burası da şiddetli bir hasar görmüştür. Bu kutsal bölge, iki şapelden oluşur.
Avludan bir sütun
Ptolemic Periyot esnasında, üçüncü bir şapel eklenmiş, çeşitli sahnelerle dekore edilmiş, dikkate değenlerden birisi de Amenhotep’in resmedilmesidir.